Największa część (11% sumarycznej produkcji energii elektrycznej) pochodzi z Elektrowni Gabčíkovo, planowanej pierwotnie jako część podwójnego stopnia wodnego Gabčíkovo-Nagymaros we współpracy z Węgrami. W Niemczech pierwsze elektrownie wodne zostały zbudowane pod koniec XIX wieku; powstawały nie tylko na obszarze górnego biegu Dunaju, ale też m.in. Jednak Dunaj Co mówi głowa i ramiona w handlu jako dostawca energii nigdy nie uzyskał takiego znaczenia, jak w niższym biegu, gdyż w porównaniu z tymi rejonami jest słaby i ubogi w energię. Węgry zarzuciły Słowacji, że zostały częściowo pozbawione wody rzeki granicznej przez nowo wybudowany sztuczny Kanał Gabčikovo. Trybunał orzekł, że państwa nadal wiąże traktat z 1977 i powinny one spełnić jego warunki.
- Tutaj również giną siedliska takie, jak słone mokradła czy lasy łęgowe.
- W roku 1529 Turcy dotarli do centrum Europy Środkowej, oblężenie Wiednia zostało jednak odparte.
- Szacuje się, że porty wzdłuż Dunaju w południowo-zachodniej Ukrainie byłyby w stanie przetransportować ok. 30 proc.
- Dzięki wzmożonej ochronie krajobrazu i rekultywacji przyległych do Dunaju obszarów, szczególnie w Niemczech i Austrii, mogły znowu osiedlić się rzadkie gatunki ryb.
- Podczas I wyprawy krzyżowej w latach 1096–1099 droga armii Gotfryda z Bouillon prowadziła tzw.
Delta Dunaju: Konsekwencje pogłębienia rzeki
W 1999 Ukraina przekazała Mołdawii w drodze wymiany dalsze 230 m, dlatego dzisiejsza całkowita długość mołdawskiego brzegu wynosi 570 m. Mołdawia planuje wykorzystać dostęp do Dunaju, aby wybudować kontrowersyjny wielozadaniowy port (zobacz niżej). Po dalszych 75 kilometrach Dunaj osiąga Belgrad, który z liczbą 1,57 miliona mieszkańców jest trzecim co do wielkości z miast naddunajskich i od 7000 lat jedną z najstarszych stale zamieszkanych siedzib na jego brzegach. Lewobrzeżnymi dopływami są natomiast rzeki Wörnitz, która wpada w Donauwörth, Altmühl za Kelheim, Naab oraz Regen koło Ratyzbony.
Bezpieczeństwo energetyczne krajów regionu Morza Bałtyckiego – polski…
Decyzję o budowie kanału podjęło 25 maja 1949 roku Biuro Polityczne Rumuńskiej Partii Komunistycznej[3][8]. Jego przywódcy utrzymywali, że do wybudowania kanału zainspirował ich Stalin oraz radzieckie doświadczenia w wykorzystaniu pracy przymusowej więźniów w robotach publicznych (w tym także przy budowie kanałów)[8][9]. https://www.forexpamm.info/ W 1950 roku przyjęto ustawę o pracy przymusowej, która to praca miała stanowić element „reedukacji wrogich elementów”. Obozy pracy przymusowej powstawały w rejonach, w których wytyczono trasę kanału już w 1949 roku. Do 1953 roku liczba więźniów zaangażowanych jednocześnie w pracach przy budowie kanału sięgnęła 60 tys.
Pogłębianie rzeki: ryzykowne przedsięwzięcie
Klasztor benedyktyński w Beuron, zamek Hohenzollernów w Sigmaringen, gotycka katedra w Ulm z najwyższą wieżą kościelną świata (161,6 m), opactwo w Weltenburgu(inne języki), Befreiungshalle w Kelheim, Most Kamienny i katedra św. Najdłuższym dopływem Dunaju jest Cisa (1308 km), kolejne pod względem długości są Prut, Sawa, Drawa, Aluta, Seret i Inn, wszystkie mają powyżej 500 km. W czasach starożytnych Dunaj (łac. Danubius) stanowił północną granicę Cesarstwa Rzymskiego. Źródło znajduje się w górach Schwarzwaldu, 6 km na północny zachód od centrum miejscowości Furtwangen im Schwarzwald w południowo-zachodnich Niemczech, gdzie swój początek ma rzeka Breg(inne języki). Na kamieniu znajduje się metalowa tablica, informująca, że jest to źródło Dunaju.
Ukraina[edytuj edytuj kod]
Ukraina może więc dalej bezpiecznie wysyłać swoją pszenicę przez Morze Czarne. Na razie nie wiadomo jednak, jak długo ta prolongata będzie obowiązywała. Dostęp do wielu osad i wsi w Delcie Dunaju jest możliwy wyłącznie drogą wodną (np. wieś Letea w gminie C.A. Rosetti[2]). Delta Dunaju (rum. Delta Dunării) – delta rzeczna położona w Rumunii i na Ukrainie, druga pod względem wielkości europejska delta, w niewielkim stopniu przeobrażona w wyniku działalności człowieka. Kanał Bystry – sztuczny ciek wodny znajdujący się w Augustowie.
Bieg Dunaju[edytuj edytuj kod]
Potrzebował na drogę z Wiednia do Budapesztu 14 godzin 15 minut. Jeden z ostatnich egzemplarzy tego typu statków można obejrzeć w muzeum w Ratyzbonie[25]. Austria około 99% wody do celów komunalnych pozyskuje z wód podziemnych i źródeł, dlatego tylko bardzo rzadko, na przykład w okresie suszy, woda Dunaju jest pozyskiwana w tym celu. Również na Węgrzech około 91% wody do celów komunalnych stanowią wody podziemne. Także pozostałe państwa w środkowym biegu Dunaju rezygnują z wykorzystania wody Dunaju do picia ze względu na jej duże zanieczyszczenie.
Na brzegach Dunaju, będącego granicą słowacko-węgierską, leży pierwsze większe miasto węgierskie Győr. Rzeka na terenie Słowacji tworzy krótką granicę z Austrią, płynie przez stolicę i stanowi w końcu granicę z Węgrami. Prawobrzeżnymi dopływami Dunaju na terytorium Niemiec są rzeki Iller, która wpada do niego w Neu-Ulm, Lech z ujściem koło Marxheim, na wschód od Donauwörth, Izara koło Deggendorfu oraz Inn w Pasawie. Ponieważ z procesem tym wiąże się rozpuszczanie przez wodę rzeki skał wapiennych, prawdopodobnie w przyszłości wszystkie wody współczesnego górnego Dunaju będą uchodziły do Renu.
Park przyrodniczy Kopački rit jest nominowany do listy światowego dziedzictwa UNESCO. Dunaj oddziela Chorwację (prawy brzeg) od Serbii (lewy brzeg). W pobliżu miejscowości Bačka Palanka rzeka zakręca, opuszcza granicę chorwacką i przecina Serbię, płynąc w kierunku południowo-zachodnim aż do granicy z Rumunią.
Według informacji udzielonych Niemieckiej Agencji Prasowej (dpa) przez ukraińskie Ministerstwo Infrastruktury od marca 2022 obroty towarowe w ukraińskich portach Dunaju wzrosły trzykrotnie. Spośród 17 mln ton wyeksportowanych towarów 11 mln ton stanowiła żywność. Dla mocno obciążonych frachtowców, przewożących tony żywności, rzeka musi mieć określoną głębokość. Dlatego pogłębienie dunajskiego kanału ma tak ogromne znaczenie nie tylko dla Ukrainy, lecz także dla świata. Park Narodowy Dunaj-Ipola (węg. Duna-Ipoly Nemzeti Park) obejmuje wzgórza Börzsöny, Pilis i Wyszegrad, lewy brzeg rzeki Ipola, wyspę Szentendre i lewy brzeg Dunaju z centrum w Zakolu Dunaju.
Ponad 300 gatunków ptaków tutaj odpoczywa, zimuje lub gniazduje, wśród nich są pelikany, czaple, warzęchy, sokoły, jak też bardzo rzadka bernikla rdzawoszyja. Druga co do długości europejska rzeka pozostawiła trwałe ślady w kulturze państw nadbrzeżnych i dalszych. Najsłynniejszy oddźwięk w kulturze Dunaj znalazł w muzyce – w walcu Nad pięknym modrym Dunajem pióra Johanna Straussa (syna) (skomponowanym i wykonywanym pierwotnie do innego tekstu). Innym dosyć popularnym walcem nawiązującym do rzeki jest utwór Fale Dunaju rumuńskiego kompozytora Iona (Iosifa) Ivanovici. Po II wojnie światowej w roku 1946 podjęto nowe regulacje dotyczące Dunaju, zastępujące ustalenia z Paryża (1921). W konferencji w Belgradzie (1948), podczas której ustawiono tzw.
Szlak stanowi wyłom w narzuconej przez Rosjan blokadzie ukraińskich portów nad Morzem Czarnym. Na kilka tygodni przed spotkaniem ministrów, czeskie ministerstwo transportu poinformowało, że rząd zapoznał się z wynikami studium wykonalności projektu korytarza wodnego DOL i zlecił przygotowanie korytarza wodnego z Ostrawy do Koźla w Polsce. Ponadto w wyniku pogłębiania obniża się poziom wód gruntowych, co ma daleko idące konsekwencje. Innymi słowy, obszary, w których produkowany jest tlen, kurczą się, a obszary, w których tlen jest zużywany, rosną.
Zespół może liczyć do 6 barek o nośności do 3000 ton (całkowita długość zespołu 296 metrów, szerokość do 23 metrów). Kanał dostępny jest też dla statków o nośności do 5000 ton (nie przekraczających długością 138 m, szerokością 16,8 i zanurzeniu nie większym niż 5,5 m)[5]. Ułatwia połączenie żeglugowe z portami Europy Zachodniej i centralnej oraz systemem kanałów Wołga-Don[3][5].
Dla Bułgarii rzeka stanowi północną granicę z Rumunią i dlatego jedynie prawy brzeg jest częścią Bułgarii. Wzdłuż prawie 500-kilometrowego odcinka wybrzeża od 1954 znajduje się tylko jeden most łączący największe bułgarskie miasto naddunajskie Ruse z rumuńskim Giurgiu. W Bułgarii rzeka mimo swojej długości ma mniejsze znaczenie niż w innych krajach. Ponieważ jest jedyną rzeką żeglowną i przebiega przez stosunkowo słabo zaludnioną północ, ma dla kraju z punktu widzenia komunikacji jedynie znaczenie regionalne. Z 12 portów naddunajskich najważniejsze są Swisztow, Ruse, Widin, Nikopoł, Łom i Silistra; znaczącym przejściem granicznym na północnym zachodzie jest ponadto Orjachowo.
Rezerwat stanowi obszar półpustynny zapełniony przez wydmy piaskowe o unikalnej w Europie orografii, florze i faunie. Dlatego też potocznie po serbsku jest nazywany Evropska Sahara (europejska Sahara). Wydmy piaskowe zostały obsadzone akacjami i innymi drzewami.
Władze ukraińskie starają się zwiększać przepustowość portów na Dunaju jako alternatywnej trasy w związku z rosyjską blokadą wojskową głównych portów na Morzu Czarnym. Przed inwazją rosyjską porty morskie obsługiwały około 80 procent eksportu produktów rolnych. Z tego powodu charakterystyczne dla żeglugi dunajskiej były proste konstrukcje statków, które poruszały się w biegu górnym od Ulm (oraz na Innie od Hall w Tyrolu) i redukowały zużycie drewna w porównaniu z budową tratw. Przed rozpoczęciem budowy eksperci węgierscy i częściowo austriaccy formułowali obawy przed niszczącym wpływem inwestycji na pobliskie austriackie łęgi naddunajskie, krajobraz i obszary zamieszkane wzdłuż granicy słowacko-węgierskiej. Innym problemem była kwestia zaopatrzenia Budapesztu w wodę. Od 1983 prace zostały spowolnione, zaś w 1984 w Budapeszcie powstał Duna Kör („Koło Dunajskie”) – ruch społeczny na rzecz ochrony rzeki.
Przyległe obszary stanowią często ważne miejsca do zimowania, gniazdowania i wylęgu dla takich gatunków, jak puchacz, zimorodek, bielik, bocian czarny, kania czarna i pustułka. Jest to jedynie 340-metrowy cypel lądu pomiędzy Rumunią i Ukrainą przy ujściu Prutu, niedaleko za Gałaczem przy Giurgiulești. Mołdawia planuje wykorzystać dostęp do Dunaju, EURGBP obraca się wokół klucza 09000 poziomu aby wybudować wzbudzający kontrowersje wielozadaniowy port (zobacz niżej). Z tego miejsca woda biegiem rzeki Radolfzeller Aach płynie do Jeziora Bodeńskiego i do Renu[7]. Przy niskim stanie wody czasowo może dojść nawet do kompletnego wsiąknięcia wody – wtedy Dunaj jest zasilany jedynie przez rzeczki Krähenbach(inne języki) w Möhringen oraz Elta.
1984–1987 Kanał Dunaj–Morze Czarne – skrót żeglugowy bezpośrednio do Morza Czarnego (o 400 km)[11], Topalu, Hirsova, Giurgeni i Gropeni, aż osiąga Braiłę i Gałacz. Niedaleko od niej znajduje się pętla Dunaju, w której rzeka na krótkim odcinku zmienia swój bieg o 180 stopni. Po około 70 km od granicy osiąga Linz, trzecie co do wielkości miasto Austrii, położone po obu brzegach Dunaju. Dalej przez Mauthausen, Enns (miejsce dopływu Anizy), Grein, gdzie rzeka osiąga swoje najgłębsze miejsce w Austrii, po około dalszych 90 km Melk z potężnym opactwem. Po następnych 35 km Dunaj przepływa przez Wachau i Dürnstein aż do Krems oraz Tullnerfeld. Wiedeń przez stulecia był obok Belgradu i Budapesztu jednym z największych i najważniejszych miast naddunajskich.